Cá ngừ: Nên chọn đánh bắt hay nuôi để đảm bảo chất lượng?

Cá ngừ từ lâu đã được xem là “vàng của đại dương” bởi giá trị dinh dưỡng cao và hương vị thơm ngon đặc trưng. Tuy nhiên, với nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng, nguồn cung cá ngừ tự nhiên đang dần khan hiếm, dẫn đến nhiều người băn khoăn giữa việc đánh bắt hay nuôi cá ngừ để đảm bảo nguồn cung cấp bền vững. Vậy đánh bắt hay nuôi cá ngừ là lựa chọn tốt hơn? Bài viết này sẽ phân tích ưu, nhược điểm của mỗi phương pháp và đưa ra gợi ý cho bạn.

Đôi nét về thị trường khai thác cá ngừ tại Việt Nam

Ngành khai thác cá ngừ Việt Nam đã gặt hái được nhiều thành công trong những năm gần đây, khẳng định vị thế trên thị trường xuất khẩu thủy sản quốc tế. 

Sản phẩm cá ngừ Việt Nam đã có mặt tại hơn 100 quốc gia trên thế giới, trong đó các thị trường tiêu thụ chính gồm Mỹ, EU, Trung Đông và các nước CPTPP, chiếm hơn 80% tổng kim ngạch xuất khẩu. Đặc biệt, Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EU (EVFTA) có hiệu lực từ năm 2021 đã tạo động lực mạnh mẽ cho xuất khẩu cá ngừ sang thị trường EU, giúp Việt Nam vươn lên vị trí nhà cung cấp cá ngừ lớn thứ 8 cho khu vực này chỉ trong 4 tháng đầu năm.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, ngành khai thác cá ngừ Việt Nam cũng đang đối mặt với nhiều thách thức, đòi hỏi có những giải pháp chiến lược để phát triển bền vững.

Một trong những thách thức lớn nhất là sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia đối thủ như Thái Lan, Ecuador, Indonesia. Những quốc gia này liên tục cải thiện năng lực khai thác, chế biến và xuất khẩu, gây áp lực lớn lên thị phần của Việt Nam.

Bên cạnh đó, giá cá ngừ nguyên liệu biến động thất thường do nhiều yếu tố như biến đổi khí hậu, nhu cầu thị trường, chính sách đánh bắt,… cũng ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của doanh nghiệp và ngư dân.

Thêm vào đó, nguồn lợi cá ngừ đang dần suy giảm do khai thác quá mức, đe dọa đến sự phát triển bền vững của ngành. Hạ tầng và công nghệ chế biến sau khai thác còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng và giá trị gia tăng của sản phẩm.

Hơn nữa, các thị trường nhập khẩu ngày càng đặt ra yêu cầu cao về chất lượng và an toàn thực phẩm, đòi hỏi doanh nghiệp phải nâng cấp quy trình sản xuất để đáp ứng.

Nên lựa chọn giữa đánh bắt cá ngừ hay nuôi cá ngừ?

Lựa chọn chiến lược phát triển ngành cá ngừ là vấn đề mang tính then chốt, ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế thủy sản và môi trường Việt Nam. Việc đánh bắt và nuôi trồng cá ngừ đều tiềm ẩn những lợi ích và thách thức riêng, đòi hỏi đánh giá cẩn trọng để đưa ra quyết định phù hợp.

Phân tích ưu và nhược điểm của đánh bắt cá ngừ

Lợi ích

• Đánh bắt cá ngừ đóng góp nguồn thu nhập chính cho nhiều ngư dân và doanh nghiệp xuất khẩu, thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
• Khai thác hợp lý góp phần bảo tồn đa dạng sinh học và đảm bảo an ninh lương thực.

Thách thức

• Thiếu hụt chiến lược thu hoạch hiệu quả, dữ liệu đánh giá tác động hệ sinh thái, và biện pháp giảm thiểu khai thác quá mức, dẫn đến nguy cơ cạn kiệt nguồn lợi, đặc biệt là cá ngừ vây vàng.
• Hoạt động đánh bắt gây ô nhiễm môi trường biển, ảnh hưởng đến hệ sinh thái ven biển.

Đánh giá tiềm năng nuôi trồng cá ngừ

Lợi ích

• Nuôi trồng cá ngừ giúp giảm phụ thuộc vào nguồn cá tự nhiên, đảm bảo khai thác bền vững.
• Áp dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến cho phép kiểm soát quy trình nuôi, cho sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu thị trường.
• Tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân địa phương, thúc đẩy phát triển kinh tế ven biển.
• Nâng tầm thương hiệu cá ngừ Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Thách thức

• Nuôi trồng cá ngừ đòi hỏi công nghệ hiện đại, an toàn, hiệu quả, bao gồm hệ thống lồng nuôi, kỹ thuật cho ăn, và theo dõi sức khỏe cá.
• Chi phí đầu tư ban đầu cao cho trang thiết bị, con giống và thức ăn.
• Nguy cơ ô nhiễm môi trường do thức ăn dư thừa, hóa chất và chất thải từ hoạt động nuôi trồng.
• Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, tổ chức quốc tế và khoa học để đảm bảo tuân thủ quy định về môi trường, an toàn thực phẩm và pháp lý.

Lựa chọn chiến lược

Lựa chọn tối ưu phụ thuộc vào mục tiêu, khả năng và điều kiện cụ thể của từng địa phương và doanh nghiệp. Cần kết hợp hài hòa giữa khai thác và nuôi trồng để đảm bảo phát triển bền vững ngành cá ngừ Việt Nam:

• Khai thác: Áp dụng các biện pháp quản lý hiệu quả, khoa học kỹ thuật tiên tiến để khai thác hợp lý, bảo vệ nguồn lợi và môi trường biển.
• Nuôi trồng: Phát triển mô hình nuôi trồng bền vững, an toàn, thân thiện với môi trường, chú trọng vào nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
• Kết hợp: Khuyến khích kết hợp khai thác và nuôi trồng để tận dụng tối đa tiềm năng và hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường.

Ngành cá ngừ đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế và an ninh lương thực Việt Nam. Việc lựa chọn chiến lược phát triển phù hợp giữa đánh bắt và nuôi trồng cá ngừ cần dựa trên đánh giá tổng quan về lợi ích, thách thức và điều kiện thực tế, đảm bảo khai thác hiệu quả, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Trong bối cảnh ngày càng tăng cường nhận thức về vấn đề bảo vệ môi trường và đảm bảo nguồn cung cá ngừ chất lượng, sự lựa chọn giữa đánh bắt và nuôi trồng đã trở thành một chủ đề nóng bỏng. Tuy nhiên, để có cái nhìn toàn diện và đưa ra quyết định chính xác, không gì có thể thay thế được việc cập nhật thông tin từ các nguồn đáng tin cậy. 

Và trong bối cảnh này, Triển lãm Aquaculture Vietnam là một sự kiện đáng chú ý, nơi mà những người làm trong ngành công nghiệp thủy sản có cơ hội trao đổi, học hỏi và tiếp cận những công nghệ mới nhất trong ngành. Hãy cùng nhìn vào cơ hội và thách thức mà triển lãm này mang lại, để từ đó có cái nhìn tổng quan hơn về việc lựa chọn phương pháp sản xuất cá ngừ hợp lý.

Triển lãm Aquaculture Vietnam 2024: Cơ hội vàng cho ngành nuôi trồng thủy sản

Triển lãm Aquaculture Vietnam 2024 sẽ diễn ra từ ngày 9 đến 11 tháng 10 tại Trung tâm hội chợ và triển lãm Sài Gòn (SECC), Tp. Hồ Chí Minh, sự kiện thu hút hơn 100 đơn vị trưng bày từ 20 quốc gia và khu vực. Aquaculture Vietnam 2024 là nơi hội tụ của các nhà lãnh đạo, chuyên gia và doanh nghiệp trong ngành, tạo cơ hội:

• Khám phá những tiến bộ công nghệ mới nhất, giải pháp chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản tiên tiến. 
• Trao đổi kiến thức, kinh nghiệm và thảo luận về các xu hướng thị trường, thách thức và giải pháp phát triển bền vững. 
• Kết nối và hợp tác với các đối tác tiềm năng từ trong và ngoài nước, mở rộng thị trường và thúc đẩy đầu tư.
• Triển lãm tạo cơ hội cho các doanh nghiệp trưng bày sản phẩm, dịch vụ mới nhất tới đông đảo khách hàng tiềm năng, thu hút sự chú ý của giới truyền thông và chuyên gia trong ngành.
• Chương trình “Bus-in Program” dành cho các hộ chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản. Chương trình này hỗ trợ phương tiện di chuyển miễn phí bằng xe buýt cho các hộ chăn nuôi đến với triển lãm Aquaculture Vietnam 2024. Nhờ vậy, các hộ chăn nuôi có cơ hội tiếp cận và trải nghiệm trực tiếp các hoạt động tại sự kiện, giúp họ nâng cao kiến thức, kỹ năng và mở rộng cơ hội giao lưu, học hỏi.

Còn rất nhiều hoạt động và giá trị thiết thực khác đang chờ bạn tại triển lãm. Đặt gian hàng ngay hôm nay và trở thành một phần của hành trình đổi mới, hướng tới sự phát triển và thịnh vượng của ngành chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản.

Đăng ký trưng bày: https://www.aquafisheriesexpo.com/dat-gian-hang/

————————–

Box thông tin:

Để biết thêm thông tin chi tiết, Quý vị vui lòng liên hệ Ban tổ chức:

• Đặt Gian Hàng: Ms. Sophie Nguyen – [email protected]
• Hỗ Trợ Tham Quan: Ms. Phuong – [email protected]
• Hỗ Trợ Truyền Thông & Marketing: Ms. Anita Pham – [email protected]
• Tel: (+84) 28 3622 2588