Hướng dẫn xử lý phèn trong ao nuôi tôm hiệu quả, tiết kiệm kinh phí

Phèn không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nước ao nuôi, gây cản trở sự phát triển của tôm mà còn tiềm ẩn nhiều vấn đề sức khỏe, làm giảm hiệu quả sản xuất và gia tăng chi phí điều trị bệnh. Hiểu được nguyên nhân và cách xử lý phèn hiệu quả là chìa khóa giúp người nuôi tôm thành công. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết để giải đáp những vấn đề quan trọng này.

Nguyên nhân gây ra phèn trong ao nuôi tôm

Phèn là một trong những vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến môi trường nước và sức khỏe của tôm nuôi, là kết quả của sự phát triển phức tạp của hợp chất FeS2, hay còn được biết đến với tên gọi pyrite sắt. Quá trình hình thành phèn là kết quả của sự kết hợp giữa lưu huỳnh và sắt có mặt trong đất và nước. Sự hiện diện của phèn trong ao nuôi tôm thường do một số nguyên nhân chính, bao gồm môi trường địa lý và thời tiết.

Một nguyên nhân quan trọng gây ra sự xuất hiện của phèn là do vùng đất xung quanh ao chứa hàm lượng sulfat cao. Trong điều kiện môi trường yếm, vi khuẩn khử sulfat có thể phát triển, dẫn đến sự giảm tự nhiên của sulfat và sự hình thành của gốc lưu huỳnh. Khi lượng sắt có trong trầm tích dưới đáy ao tương tác với gốc lưu huỳnh này, phèn được tạo thành như một kết quả của quá trình khử hóa học.

Ngoài ra, nước mưa có thể rửa trôi phèn từ bờ ao xuống, tăng thêm lượng phèn trong nước ao. Điều này có thể xảy ra đặc biệt khi môi trường xung quanh ao không được quản lý hiệu quả để ngăn chặn việc rửa trôi vật liệu chứa phèn vào hồ nước.

Ao nuôi tôm bị nhiễm phèn sẽ gây ra thiệt hại như thế nào?

Sự hiện diện của phèn trong ao nuôi tôm gây ra nhiều hậu quả tiêu cực, ảnh hưởng đáng kể đến môi trường sinh thái và sức khỏe của tôm. Một trong những tác động đầu tiên và quan trọng nhất là sự giảm sút của độ pH và độ kiềm trong nước, dẫn đến sự mất cân bằng của các ion. Điều này không chỉ làm rối loạn quá trình cân bằng áp suất thẩm thấu mà còn ảnh hưởng đến việc hình thành vỏ và quá trình hô hấp của tôm. Hậu quả là tôm gặp khó khăn trong việc lột xác, phải đối mặt với tình trạng vỏ mềm, lột vỏ không đầy đủ, vỏ dính, mang bị vảnh và khó thở, từ đó làm giảm tỷ lệ sống sót và tốc độ phát triển.

Sự giảm nồng độ oxy hòa tan trong nước do phèn cũng làm suy yếu khả năng liên kết của oxy với hemoglobin trong máu tôm, buộc quá trình hô hấp phải tăng cường, tiêu tốn nhiều năng lượng hơn và cuối cùng làm giảm khả năng sinh trưởng và năng suất nuôi. Phèn cũng gây hại cho nguồn thức ăn tự nhiên trong ao, phá hủy tảo và các vi sinh vật có ích.

Cuối cùng, sự tăng cường của các kim loại nặng trong nước do phèn cũng gây ra độc tính cho tôm và môi trường xung quanh. Các kim loại như sắt, nhôm, kẽm, mangan và đồng có thể tích tụ trên mang, da, vỏ, ruột, gan và thận của tôm, gây ra các tình trạng nhiễm độc, viêm nhiễm, loét, sưng và hoại tử. Sự tích tụ này không chỉ làm giảm chất lượng thịt tôm mà còn có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người tiêu dùng khi họ tiêu thụ sản phẩm.

Biểu hiện của ao tôm bị nhiễm phèn

Biểu hiện của đất bị ô nhiễm phèn bao gồm màu sắc đặc trưng xám đen, chỉ ra sự hiện diện của FeS2 ở nồng độ cao. Khi tiến hành sấy khô, bề mặt đất thường xuất hiện lớp phấn trắng. Trong trường hợp các ao nuôi tôm được đặt trên loại đất này, quá trình khử phèn trở nên hết sức phức tạp.

Chất lượng nước ao thể hiện qua độ trong và màu sắc chuyển sang trà nhạt, cùng với lớp váng màu vàng nhạt trên mặt nước. Điều này thường xảy ra sau cơn mưa, khi mà sự phát triển của tảo không được quan sát thấy.

Sự thay đổi màu sắc của tôm từ trong suốt sang vàng nhạt, sau đó là vàng đậm, là dấu hiệu cảnh báo. Khi sờ vào, vỏ tôm cảm thấy cứng hơn so với bình thường và mang tôm cũng chuyển sang màu vàng, trở nên cứng và giòn.

Khả năng lột xác của tôm bị ảnh hưởng nghiêm trọng sau các đợt mưa dài, dẫn đến việc chúng ngừng ăn. Trong trường hợp ao nuôi bị nhiễm phèn nặng, tôm có xu hướng di chuyển về phía bờ và chết lẻ tẻ, một phần do sự tắc nghẽn quá trình hô hấp bởi lượng phèn dính vào mang.

Một số biện pháp xử lý ao tôm bị nhiễm phèn

Để giảm thiểu tác động của phèn trong ao nuôi tôm, các biện pháp sau đây được đề xuất:

• Áp dụng công nghệ lót bạt HDPE chất lượng cao tại đáy ao, nhằm cô lập và hạn chế sự di chuyển của phèn từ đất sang nước.
• Tiến hành cải tạo ao nuôi một cách tỉ mỉ, bao gồm việc sử dụng vôi bột để cải thiện độ pH của đáy ao, đồng thời phơi nắng và làm sạch ao một cách triệt để trước khi tiến hành thả nước.
• Đảm bảo nguồn nước được cung cấp vào ao đạt chuẩn sạch, thông qua việc kiểm tra định kỳ nồng độ sắt sử dụng bộ kit thử nghiệm SERA Fe.
• Tăng cường hệ thống sục khí để nâng cao nồng độ oxy hòa tan, qua đó giảm bớt tính độc hại của phèn trong môi trường nuôi.
• Thực hiện việc thay đổi một lượng nước nhất định, nhằm loại bỏ phèn dư thừa và duy trì sự ổn định của pH trong ao.
• Sử dụng các hợp chất hóa học chuyên biệt như EDTA và HP 10 để kiểm soát mức độ phèn, kèm theo việc bổ sung khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của tôm.
• Khuyến nghị sử dụng các loại men vi sinh vật chất lượng, có khả năng phân hủy phèn và tối ưu hóa chất lượng nước, ví dụ như sản phẩm Microbe-Lift AQUA C2 hoặc Biogency, để cải thiện môi trường nuôi.

Các phương pháp đã được đề cập, từ việc sử dụng vôi bột để điều chỉnh độ pH, cho đến việc cải tạo đáy ao và quản lý nguồn nước, tất cả đều hướng tới mục tiêu chung là tạo ra một môi trường nuôi tôm bền vững và hiệu quả. Nhưng để đạt được điều này, sự chuyển giao kiến thức và áp dụng công nghệ mới là yếu tố không thể thiếu. Và không có gì phù hợp hơn là tìm kiếm những giải pháp tiên tiến nhất tại các sự kiện chuyên ngành như Aquaculture Vietnam 2024.

Aquaculture Vietnam 2024 – Triển lãm B2B ngành nuôi trồng thủy sản

Aquaculture Vietnam 2024 là một sự kiện quốc tế về ngành nuôi trồng thủy sản tại Việt Nam, diễn ra đồng thời với triển lãm Vietstock 2024, từ ngày 9 đến 11 tháng 10 năm 2024 tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn, TP.HCM. Triển lãm này sẽ giúp khách tham quan tiếp cận toàn bộ chuỗi giá trị của ngành nuôi trồng thủy sản, từ nuôi, bắt đến chế biến. Sự kiện sẽ thu hút hơn 400 đơn vị trưng bày và 13.000 khách thương mại đến từ 50 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong ba ngày.

Ngoài triển lãm, một loạt các hội thảo kỹ thuật của Aquaculture Vietnam 2024 cũng sẽ được tổ chức, với sự tham gia của các chuyên gia, hiệp hội, cơ quan nhà nước và trường đại học uy tín, chia sẻ những kiến thức, kinh nghiệm, ý tưởng và giá trị ngành cho khách tham quan. Aquaculture Vietnam 2024 là một cơ hội tuyệt vời để các doanh nghiệp trong và ngoài nước gặp gỡ, giao dịch, hợp tác và phát triển thương hiệu trong ngành nuôi trồng thủy sản. Đây cũng là một nơi để các doanh nghiệp cập nhật những xu hướng, sản phẩm và dịch vụ mới nhất của ngành, nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Đặc biệt, Match & Meet là chương trình tạo cơ hội kết nối chuyên nghiệp và đẳng cấp, giúp các tham gia tiếp cận quyết định cuối cùng ngay tại sự kiện.

Nhiều hộ chăn nuôi tại Việt Nam và Campuchia đã nhận được hỗ trợ phương tiện di chuyển để tham gia các chương trình tham quan. Nhờ đó, họ có thể mở rộng phạm vi tiếp cận, tham gia và tận hưởng những trải nghiệm hữu ích tại các sự kiện ngành.

Đừng bỏ lỡ cơ hội kết nối với hàng nghìn khách hàng tiềm năng trong ngành nuôi trồng thủy sản. Đăng ký gian hàng ngay hôm nay và nhận ưu đãi đặc biệt từ ban tổ chức!

• Đăng ký tham quan: https://ers-vn.informa-info.com/vsv24 
• Đăng ký trưng bày: https://www.aquafisheriesexpo.com/dat-gian-hang/

————————–

Box thông tin:

Để biết thêm thông tin chi tiết, Quý vị vui lòng liên hệ Ban tổ chức:

• Đặt Gian Hàng: Ms. Sophie Nguyen – [email protected]
• Hỗ Trợ Tham Quan: Ms. Phuong – [email protected]
• Hỗ Trợ Truyền Thông & Marketing: Ms. Anita Pham – [email protected]