Giải mã những thách thức khi quản lý ao nuôi giai đoạn giao mùa

Giai đoạn giao mùa là thời điểm vô cùng nhạy cảm đối với hệ sinh thái ao nuôi. Sự thay đổi đột ngột của các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ pH, lượng mưa… dễ gây ra các bệnh dịch, ảnh hưởng đến sức khỏe và năng suất của tôm, cá. Để hạn chế tối đa rủi ro và đảm bảo vụ nuôi thành công, việc quản lý ao nuôi giai đoạn giao mùa đòi hỏi người nuôi phải có những kiến thức và kỹ năng chuyên môn nhất định.

Những rủi ro tiềm ẩn đối với ao nuôi trong giai đoạn giao mùa

Giai đoạn chuyển mùa là thời điểm thời tiết thay đổi phức tạp, với nắng và mưa xen kẽ, tạo ra nhiều thách thức đối với hoạt động nuôi trồng thủy sản. Biến động khí hậu trong giai đoạn này tiềm ẩn nhiều rủi ro lớn cho ao nuôi, tác động trực tiếp đến quá trình sinh trưởng và phát triển của tôm, cá.

Nhiệt độ và phân tầng nước

Thời tiết nắng nóng kéo dài khiến nhiệt độ nước ao tăng cao, dẫn đến hiện tượng phân tầng nhiệt giữa các lớp nước. Khi mưa lớn xuất hiện, nước mưa lạnh đổ vào ao làm đảo lộn môi trường nước, giảm hàm lượng oxy hòa tan, ảnh hưởng đến sức khỏe của tôm, cá.

Giảm chất lượng nước

Những trận mưa đầu mùa có thể mang theo chất bẩn, hóa chất và vi sinh vật có hại từ môi trường xung quanh vào ao, làm tăng nguy cơ ô nhiễm. Sự biến động đột ngột về pH, độ kiềm, và độ mặn gây áp lực sinh lý cho thủy sản, làm giảm sức đề kháng và tăng nguy cơ mắc bệnh.

Phát triển mầm bệnh

Môi trường ẩm ướt và nhiệt độ dao động là điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn, virus và ký sinh trùng. Các bệnh như xuất huyết do vi khuẩn Aeromonas sp., thối mang, mòn vây do Flavobacterium sp., sán lá mang, và trùng bánh xe thường xuất hiện mạnh trong giai đoạn này.

Thiếu oxy hòa tan

Quá trình phân hủy chất hữu cơ tăng nhanh trong điều kiện nhiệt độ cao và sự phát triển quá mức của tảo có thể dẫn đến thiếu oxy vào ban đêm. Mưa lớn gây xáo trộn nước, làm giảm lượng oxy hòa tan, tạo ra môi trường không an toàn cho thủy sản.

Biến động độ mặn và độ kiềm

Mưa lớn làm giảm độ mặn và độ kiềm trong nước ao, ảnh hưởng đến quá trình lột xác và phát triển của tôm. Độ kiềm thấp có thể gây ra hiện tượng tôm mềm vỏ kéo dài, giảm tỷ lệ sống và tăng nguy cơ mắc bệnh.

Giai đoạn giao mùa đòi hỏi người nuôi có kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu để dự báo, phòng ngừa và giảm thiểu các rủi ro, đảm bảo duy trì hiệu quả trong quá trình sản xuất nuôi trồng thủy sản.

Một số biện pháp quản lý ao nuôi trong giai đoạn giao mùa hiện quả

Thời tiết thất thường trong giai đoạn chuyển mùa đặt ra nhiều thách thức lớn cho người nuôi thủy sản, yêu cầu sự chuẩn bị và quản lý chặt chẽ để giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường nuôi. Để bảo đảm an toàn trong giai đoạn này, người nuôi cần đặc biệt chú trọng việc quản lý và điều chỉnh chất lượng nước trong ao nuôi.

Việc kiểm tra thường xuyên các chỉ số môi trường như pH, nhiệt độ, oxy hòa tan (DO), và các khí độc NH₃, NO₂, H₂S là rất quan trọng, giúp phát hiện sớm những biến động bất thường. Các chỉ số này nên được đo ít nhất hai lần mỗi ngày vào sáng sớm và chiều tối để nắm rõ biến đổi trong ngày.

Sau những trận mưa, pH thường giảm mạnh, đặc biệt là ở các ao có nền đất phèn; do đó, bón vôi nông nghiệp (CaCO₃) với liều lượng 10–15 kg/1.000 m² trước khi mưa có thể giúp trung hòa axit trong nước mưa, giữ cho pH ổn định trong khoảng 7,5–8,5. Ngoài ra, việc duy trì độ sâu mực nước từ 1,5–2 m sẽ giúp ổn định nhiệt độ, hạn chế phân tầng và giữ hàm lượng oxy hòa tan ở mức an toàn, giảm nguy cơ sốc nhiệt cho cá.

Trong giai đoạn chuyển mùa, cung cấp đủ oxy cho ao nuôi cũng là một ưu tiên hàng đầu. Sử dụng quạt nước và hệ thống sục khí liên tục, đặc biệt là sau những trận mưa lớn, giúp tăng cường lượng oxy hòa tan và ngăn ngừa tình trạng thiếu oxy, vốn rất nguy hiểm cho cá nuôi. Trong những tình huống khẩn cấp khi cá có dấu hiệu nổi đầu do thiếu oxy, dự trữ oxy viên có thể được sử dụng để cung cấp oxy nhanh chóng, giúp ổn định môi trường nuôi trong thời gian ngắn.

Bên cạnh việc quản lý môi trường nước, điều chỉnh lượng thức ăn cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chất lượng ao nuôi. Khi thời tiết biến đổi, nên giảm lượng thức ăn từ 15–30% để tránh dư thừa, từ đó ngăn ngừa ô nhiễm nước do thức ăn phân hủy.

Bổ sung thêm vitamin C, khoáng vi lượng và men tiêu hóa vào thức ăn sẽ giúp tăng sức đề kháng và hỗ trợ tiêu hóa cho cá, giúp cá khỏe mạnh và chống chọi tốt hơn với các biến động môi trường. Định kỳ trộn tỏi giã nhuyễn vào thức ăn với tỷ lệ hợp lý cũng có thể tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên cho cá, phòng ngừa hiệu quả một số bệnh do vi khuẩn gây ra.

Sau những cơn mưa, nước ao dễ bị ô nhiễm bởi chất bẩn và vi sinh vật có hại cuốn theo từ bờ ao. Do đó, việc loại bỏ rác, lá cây và các vật chất lơ lửng ngay sau mưa sẽ giúp ngăn ngừa ô nhiễm.

Tạt zeolite với lượng khoảng 40 kg/1.000 m³ nước sẽ giúp lắng tụ các vật chất lơ lửng và hấp phụ chất hữu cơ, kim loại nặng, góp phần làm sạch nước ao. Ngoài ra, sử dụng NOVA YUCCA PLUS để hấp thụ nhanh các khí độc như NH₃, NO₂, H₂S sẽ hỗ trợ kịp thời khi cá có dấu hiệu nổi đầu do thiếu oxy hoặc do tác động của khí độc.

Phòng bệnh và tăng cường sức đề kháng cho cá là bước quan trọng không thể bỏ qua trong giai đoạn này. Quan sát kỹ lưỡng các dấu hiệu như màu sắc, sức ăn, và hoạt động của cá hàng ngày sẽ giúp phát hiện sớm những triệu chứng bất thường.

Định kỳ sử dụng chế phẩm sinh học để xử lý nước và đáy ao giúp kiểm soát vi khuẩn có hại và giữ môi trường ao ổn định. Bổ sung vitamin và khoáng chất vào thức ăn cũng là cách hiệu quả để tăng cường sức khỏe cho cá, giúp chúng vượt qua các giai đoạn thời tiết khắc nghiệt mà không mắc bệnh.

Những biện pháp này giúp người nuôi chủ động đối phó với các biến động môi trường trong giai đoạn chuyển mùa, từ đó giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả sản xuất trong ngành nuôi thủy sản.

Quản lý ao nuôi trong giai đoạn giao mùa là một yếu tố then chốt để duy trì sự phát triển ổn định của thủy sản. Việc nắm bắt và áp dụng các biện pháp điều chỉnh phù hợp như kiểm soát nhiệt độ, độ mặn, pH và chế độ ăn uống của thủy sản sẽ giúp giảm thiểu rủi ro về dịch bệnh và biến động môi trường. Thực hiện quản lý khoa học trong giai đoạn chuyển mùa sẽ tạo ra môi trường nuôi dưỡng lý tưởng, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

Trong kỷ nguyên công nghệ 4.0, việc ứng dụng các giải pháp công nghệ vào quản lý ao nuôi là một xu hướng tất yếu. Các thiết bị cảm biến, phần mềm quản lý và các hệ thống tự động hóa giúp người nuôi theo dõi và điều khiển các yếu tố môi trường trong ao nuôi một cách chính xác và hiệu quả. Để tìm hiểu sâu hơn về những công nghệ mới nhất phục vụ cho ngành thủy sản, xin mời quý vị đến với triển lãm Aquaculture Vietnam 2026.

Tìm kiếm giải pháp mới cho ngành thủy sản tại Aquaculture Vietnam 2026

Diễn ra từ ngày 11 đến 13 tháng 3 năm 2026 tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC), sự kiện Aquaculture Vietnam 2026 hứa hẹn sẽ là điểm đến không thể bỏ qua cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư và chuyên gia trong lĩnh vực thủy sản.

Với sự tham gia của hàng trăm gian hàng đến từ các công ty hàng đầu trong và ngoài nước, Aquaculture Vietnam 2026 mang đến một cái nhìn toàn diện về chuỗi giá trị thủy sản. Từ các giải pháp nuôi trồng hiện đại, thiết bị chế biến tiên tiến đến các sản phẩm thủy sản chất lượng cao, sự kiện này sẽ đáp ứng mọi nhu cầu của khách tham quan.

Bên cạnh cơ hội khám phá các sản phẩm và công nghệ mới nhất, Aquaculture Vietnam 2026 còn là diễn đàn để các chuyên gia hàng đầu chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và những xu hướng mới nhất của ngành. Các chủ đề thảo luận sẽ tập trung vào các vấn đề trọng tâm như:

• Tìm kiếm các giải pháp bền vững để nâng cao chất lượng và an toàn thực phẩm.
• Áp dụng các công nghệ xanh và các thực hành nuôi trồng thân thiện với môi trường.
• Ứng dụng các công nghệ số và trí tuệ nhân tạo vào quản lý và sản xuất thủy sản.

Đặc biệt, sự kiện sẽ có những hoạt động hỗ trợ dành riêng cho các hộ nuôi trồng thủy sản, giúp họ tiếp cận với các thông tin hữu ích và cơ hội hợp tác.

Aquaculture Vietnam 2026 không chỉ là một triển lãm, mà còn là một sự kiện kết nối cộng đồng, tạo ra những cơ hội hợp tác mới và thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành thủy sản Việt Nam.

Đừng bỏ lỡ cơ hội tham gia sự kiện này! Đăng ký ngay để khám phá những tiềm năng mới và cùng nhau xây dựng một tương lai tươi sáng cho ngành thủy sản Việt Nam.

Đăng ký trưng bày: https://www.aquafisheriesexpo.com/dat-gian-hang/

————————–

Box thông tin:

• Đặt Gian Hàng: Ms. Sophie Nguyen – [email protected]
• Hỗ Trợ Tham Quan: Ms. Phuong – [email protected]
• Hỗ Trợ Truyền Thông & Marketing: Ms. Anita Pham – [email protected]