Tại sao tôm nuôi lại xoay vòng? Giải mã và khắc phục ngay
Khi tôm nuôi bắt đầu có hiện tượng xoay vòng bất thường, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo các yếu tố môi trường hoặc bệnh lý ảnh hưởng đến sức khỏe của tôm. Việc phát hiện và xử lý kịp thời tình trạng này giúp bảo vệ đàn tôm và tránh thiệt hại lớn cho người nuôi. Cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách xử lý hiện tượng này trong bài viết dưới đây.
Các nguyên nhân chủ yếu gây ra hiện tượng tôm bị xoay vòng
Hiện tượng tôm bơi xoay vòng bất thường là một tín hiệu cảnh báo quan trọng trong nuôi trồng thủy sản, liên quan đến ba nguyên nhân chính: hội chứng hoại tử gan tụy cấp (AHPND), ngộ độc từ sứa, và nhiễm virus hoại tử cơ (IMNV). Việc phân tích sâu từng nguyên nhân không chỉ giúp người nuôi phát hiện sớm các vấn đề mà còn xây dựng chiến lược xử lý hiệu quả, giảm thiểu thiệt hại.
Hội chứng hoại tử gan tụy cấp
Hội chứng hoại tử gan tụy cấp (AHPND), hay còn gọi là hội chứng tôm chết sớm (EMS), được gây ra bởi vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus mang gen độc tố. Đây là một trong những bệnh nghiêm trọng nhất, tấn công trực tiếp vào gan tụy – cơ quan giữ vai trò then chốt trong tiêu hóa và chuyển hóa năng lượng. Tôm mắc bệnh thường giảm ăn, bơi yếu, tụ tập gần bờ ao, với biểu hiện gan tụy sưng nhũn, nhạt màu hoặc teo nhỏ. Khi bệnh tiến triển, chức năng gan tụy suy giảm nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh và cơ bắp, gây ra hiện tượng bơi xoay vòng. Nếu không được can thiệp kịp thời, bệnh có thể dẫn đến thiệt hại đáng kể cho cả vụ nuôi.
Ngộ độc từ sứa
Ngộ độc từ sứa là một nguyên nhân khác gây hiện tượng tôm bơi bất thường. Sứa nước tiết ra chất nhầy và độc tố làm ô nhiễm môi trường ao nuôi. Khi tôm tiếp xúc hoặc hít phải các chất này qua mang, hệ thần kinh và hô hấp bị tổn hại nghiêm trọng, dẫn đến tình trạng ngộ độc cấp tính. Tôm bị nhiễm độc thường bơi xoay vòng, nhảy lên mặt nước và chết hàng loạt. Ngộ độc sứa thường xảy ra bất ngờ, đặc biệt ở những vùng có mật độ sứa cao hoặc khi công tác quản lý ao nuôi không đảm bảo.
Nhiễm virus
Cuối cùng, nhiễm virus hoại tử cơ (IMNV) cũng là một nguyên nhân phổ biến, đặc biệt trên tôm thẻ chân trắng từ 45 ngày tuổi trở lên. Virus này gây tổn thương nghiêm trọng cho mô cơ và hệ thần kinh, dẫn đến các triệu chứng như giảm ăn, bơi lờ đờ, cơ thể xuất hiện mảng đục, và hiện tượng bơi xoay vòng. Virus gây rối loạn chức năng cơ bắp, khiến tôm mất kiểm soát vận động. Tỷ lệ tử vong cao do IMNV gây tổn thất lớn về sản lượng và lợi nhuận, làm người nuôi gặp nhiều khó khăn trong việc duy trì hoạt động sản xuất.
Làm thế nào để phòng ngừa tôm bị xoay vòng hiệu quả?
Để ngăn chặn các rủi ro tiềm tàng trong nuôi tôm, cần triển khai các giải pháp đồng bộ, tập trung vào quản lý môi trường, lựa chọn con giống chất lượng cao, cải tiến kỹ thuật nuôi, nâng cao kiến thức chuyên môn và thực hiện các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh một cách chặt chẽ.
Quản lý môi trường ao nuôi
Duy trì chất lượng nước ổn định
Kiểm soát chặt chẽ các thông số như pH (7.5 – 8.5), độ kiềm (80 – 120 mg/L CaCO₃), nhiệt độ (28 – 30°C) và hàm lượng oxy hòa tan (>5 mg/L). Sự cân bằng này là nền tảng cho sức khỏe và sự phát triển ổn định của tôm.
Thay nước và xử lý định kỳ
Thực hiện thay nước có kế hoạch, kết hợp với các chế phẩm vi sinh để xử lý chất hữu cơ và giảm thiểu các hợp chất độc hại như amoniac, nitrit. Điều này đảm bảo môi trường ao nuôi luôn sạch và ổn định.
Kiểm soát mật độ nuôi
Giữ mật độ nuôi hợp lý (60 – 100 con/m² đối với tôm thẻ chân trắng) nhằm giảm căng thẳng cho tôm và ngăn ngừa lây lan dịch bệnh.
Sử dụng tôm giống chất lượng cao
Ưu tiên các cơ sở sản xuất giống đạt chứng nhận và đảm bảo không nhiễm bệnh nguy hiểm như virus đốm trắng (WSSV) hoặc hội chứng tôm chết sớm (EMS).
Sử dụng các phương pháp xét nghiệm hiện đại như PCR để phát hiện sớm các mầm bệnh tiềm ẩn, đảm bảo giống thả nuôi đạt tiêu chuẩn an toàn.
Cải thiện kỹ thuật nuôi
Sử dụng thức ăn chất lượng cao, điều chỉnh lượng thức ăn theo từng giai đoạn phát triển và nhu cầu thực tế của tôm để tránh lãng phí và ô nhiễm môi trường ao. Thêm các vi chất như vitamin C, E, khoáng chất và men vi sinh vào khẩu phần ăn nhằm tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình lột xác.
Theo dõi sát sao chu kỳ lột xác, cung cấp đầy đủ khoáng chất thiết yếu như canxi và magie để giúp tôm hình thành lớp vỏ mới bền chắc.
Nâng cao kiến thức và đào tạo chuyên môn
Tham gia các chương trình đào tạo và hội thảo chuyên ngành để học hỏi những kỹ thuật mới nhất trong nuôi tôm và quản lý dịch bệnh. Tạo diễn đàn hoặc nhóm liên kết giữa các hộ nuôi tôm để trao đổi kinh nghiệm và giải quyết các vấn đề chung.
Phòng ngừa và kiểm soát bệnh tật
Quan sát kỹ lưỡng hành vi, màu sắc và tình trạng sức khỏe để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
Giới hạn người và phương tiện ra vào khu vực nuôi, khử trùng các thiết bị trước khi sử dụng để ngăn ngừa sự lây nhiễm từ bên ngoài.
Sử dụng các chế phẩm sinh học để kiểm soát vi khuẩn gây bệnh, giảm thiểu sự phụ thuộc vào kháng sinh và hạn chế nguy cơ kháng thuốc.
Áp dụng một cách nghiêm túc và đồng bộ các giải pháp trên không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn tăng năng suất, chất lượng sản phẩm và hướng đến phát triển nghề nuôi tôm theo hướng bền vững. Đây chính là nền tảng để ngành thủy sản duy trì sức cạnh tranh và đáp ứng các yêu cầu khắt khe từ thị trường trong và ngoài nước.
Mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng ngành nuôi tôm Việt Nam vẫn đang sở hữu những tiềm năng phát triển rất lớn. Với sự nỗ lực không ngừng của các nhà khoa học, doanh nghiệp và chính phủ, chúng ta hoàn toàn có thể khắc phục tình trạng tôm xoay vòng bất thường, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, góp phần đưa tôm Việt Nam chinh phục thị trường thế giới.
Để nắm bắt những cơ hội và giải pháp mới nhất cho ngành nuôi tôm, triển lãm Aquaculture Vietnam 2026 sẽ là một sự kiện không thể bỏ qua.
Chinh phục tương lai ngành thủy sản tại Aquaculture Vietnam 2026
Aquaculture Vietnam 2026, diễn ra từ ngày 11 đến 13 tháng 3 năm 2026 tại Trung tâm Hội chợ & Triển lãm Sài Gòn (SECC), sẽ là sự kiện trọng điểm, thu hút doanh nghiệp, nhà đầu tư và chuyên gia trong ngành thủy sản, nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững và hội nhập quốc tế cho ngành thủy sản Việt Nam. Đây là cơ hội để:
- Xây dựng và phát triển mối quan hệ đối tác chiến lược thông qua chương trình Match & Meet, nơi các doanh nghiệp có thể gặp gỡ, kết nối và hợp tác trực tiếp.
- Mở rộng quan hệ quốc tế, đặc biệt với các đối tác nhập khẩu, giúp tiếp cận các thị trường toàn cầu, tìm kiếm cơ hội xuất khẩu và nâng cao khả năng cạnh tranh.
- Tham gia vào các hội thảo chuyên sâu, nơi các chuyên gia hàng đầu sẽ chia sẻ kiến thức và cập nhật những xu hướng phát triển mới nhất trong ngành.
- Khám phá các giải pháp công nghệ tiên tiến, giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu chi phí và tăng trưởng lợi nhuận.
- Trải nghiệm trực tiếp các sản phẩm và dịch vụ mới từ những nhà cung cấp uy tín, đồng thời tìm hiểu về các cải tiến nổi bật trong ngành thủy sản.
Ngoài việc tạo ra cơ hội giao thương, Aquaculture Vietnam 2026 còn là sự kiện quan trọng thể hiện cam kết của ngành thủy sản trong việc hỗ trợ cộng đồng. Triển lãm sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ chăn nuôi từ Việt Nam và Campuchia tham gia, góp phần nâng cao sự hiểu biết và cải tiến kỹ thuật cho ngành.
Bạn là chủ doanh nghiệp thủy sản? Bạn muốn tìm kiếm đối tác mới, cập nhật công nghệ hiện đại? Aquaculture Vietnam 2026 là sự kiện dành cho bạn. Đăng ký ngay để khám phá những cơ hội vô tận!
Đăng ký trưng bày: https://www.aquafisheriesexpo.com/dat-gian-hang/
————————–
Box thông tin:
- Đặt Gian Hàng: Ms. Sophie Nguyen – [email protected]
- Hỗ Trợ Tham Quan: Ms. Phuong – [email protected]
- Hỗ Trợ Truyền Thông & Marketing: Ms. Anita Pham – [email protected]