Chinh phục mọi rủi ro khí độc trong ao nuôi tôm với bí quyết “vàng”

Khí độc, tựa như một “kẻ thù thầm lặng”, luôn âm thầm rình rập và gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động nuôi tôm. Nồng độ khí độc cao trong ao nước có thể dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, sự sinh trưởng và phát triển của tôm, thậm chí dẫn đến hiện tượng chết hàng loạt. Nhận thức được mức độ nguy hiểm của vấn đề này, bài viết này sẽ cung cấp cho bà con những giải pháp tối ưu để phòng ngừa và xử lý khí độc trong ao nuôi tôm một cách an toàn, tiết kiệm và hiệu quả nhất.

Nguyên nhân sản sinh ra khí độc trong ao nuôi tôm

Khí độc trong ao nuôi tôm là một vấn đề nhức nhối, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe, sự phát triển và năng suất thu hoạch của tôm. Ba loại khí độc thường gặp nhất là NH3 (Amoniac), NO2 (Nitrit) và H2S (Hydro Sunfua) do sự tích tụ chất thải hữu cơ, phân hủy thức ăn thừa và các yếu tố khác.

Nguyên nhân chính gây ra khí độc trong ao nuôi tôm là do lượng thức ăn dư thừa, đặc biệt là những thức ăn có hàm lượng chất đạm cao. Khi tôm ăn, tôm chỉ có thể hấp thụ khoảng 30% lượng thức ăn, phần còn lại sẽ trở thành chất thải và bài tiết vào trong nước ao nuôi. Khi tôm càng lớn, lượng thức ăn tiêu thụ ngày càng nhiều thì chất thải cũng càng gia tăng, từ đó dẫn đến lượng khí độc trong ao nuôi ngày càng cao. Khí độc NH3, NO2, H2S được hình thành từ quá trình phân hủy của chất đạm trong thức ăn thừa, vỏ tôm, xác tảo, phân thải và các chất hữu cơ khác.

Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác gây ra khí độc trong ao nuôi tôm, như:

• Nguồn nước cấp vào ao bị nhiễm hàm lượng NH3.
• Phân bón sử dụng lâu ngày bị phân hủy.
• Kháng sinh, hóa chất bị tích tụ ở đáy ao lâu ngày.
• Mật độ ao nuôi dày, hàm lượng oxy hòa tan không đủ.
• Ao thiếu oxy, đáy bạt lọt áo bị rò rỉ, chất hữu cơ thấm vào khu vực không oxy.
• Ao đất có độ pH thấp, nhiễm phèn và nồng độ chất hữu cơ cao.
• Thực vật phù du cản trở ánh sáng đến tảo, gây sụp tảo.
• Chất hữu cơ lơ lửng cao.

Tác hại mà khí độc gây ra cho ao tôm như thế nào?

Nồng độ khí độc cao, đặc biệt là amoniac (NH3) và nitrit (NO2), trong ao nuôi tôm gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe tôm, tốc độ sinh trưởng, tỷ lệ sống và môi trường ao nuôi.

Gây ngạt và thiếu hụt oxy

Khí độc xâm nhập vào cơ thể tôm qua mang và da, cản trở quá trình trao đổi oxy, dẫn đến tình trạng thiếu oxy trầm trọng. Tôm biểu hiện các triệu chứng như:

• Bơi lờ đờ trên mặt nước, tập trung đông đúc ở khu vực có dòng chảy mạnh hoặc bám vào thành ao.
• Giảm ăn hoặc bỏ ăn hoàn toàn do mất khả năng cảm nhận thức ăn.
• Lột xác khó khăn, vỏ mềm, mỏng manh, dễ bị tổn thương.
• Tôm con yếu ớt, chậm phát triển, tỷ lệ sống thấp.

Giảm hệ miễn dịch

Khí độc làm suy yếu hệ miễn dịch của tôm, khiến tôm dễ mắc các bệnh do vi khuẩn, virus, nấm gây ra như:

• Cong thân, đục cơ, lở loét cơ thể.
• Hội chứng EMS (Early Mortality Syndrome).
• Hội chứng gan tụy cấp (Hepatopancreatic Acute Necrosis Syndrome – HAPNS).
• Bệnh đỏ thân (Red Gill Disease – RGD).
• Hoại tử cơ (Muscle Necrosis Disease – MND).
• Bệnh phân trắng (White Feces Disease – WFD).
• Bệnh đen mang (Black Gill Disease – BGD).

Gây tổn thương cơ thể

Tôm tiếp xúc với khí độc cao trong thời gian dài có thể bị tổn thương mang, phù thũng cơ, tích tụ độc tố trong cơ thể, dẫn đến nhiễm độc và chết.

Khuyến khích tảo phát triển

Khí độc, đặc biệt là amoniac, là nguồn dinh dưỡng cho tảo phát triển mạnh, đặc biệt là tảo độc. Sự bùng nổ của tảo độc dẫn đến hiện tượng thiếu oxy vào ban đêm, sụp tảo và gia tăng lượng khí độc trong ao.

Gây stress cho tôm

Môi trường ao nuôi nhiễm độc ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nước, gây stress cho tôm, làm giảm sức đề kháng và khả năng thích nghi với sự thay đổi của các yếu tố môi trường như nhiệt độ, pH, oxy,…

Dấu hiệu của ao tôm bị nhiễm khí độc?

Việc nhận biết sớm và xử lý kịp thời là vô cùng quan trọng để bảo vệ đàn tôm và hạn chế thiệt hại kinh tế. Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp khi ao tôm bị nhiễm khí độc:

• Do ảnh hưởng của khí độc, tôm sẽ giảm khả năng, dẫn đến bỏ ăn và tập trung ở khu vực có hàm lượng khí độc thấp hơn.
• Khí độc gây ngạt cho tôm, khiến chúng nổi đầu trên mặt nước để lấy oxy.
• Khí độc có thể gây tổn thương ở mang, vỏ, cơ bắp, thậm chí là các cơ quan nội tạng của tôm.
• Màu sắc của tôm có thể thay đổi, thường gặp nhất là phần bụng và các chân phụ, chuyển sang màu hồng đỏ do máu của tôm phản ứng với NO2.
• Đáy ao có mùi hôi thối khó chịu do H2S, bùn chuyển màu đen.

Ngoài ra, bà con cũng nên dùng các dụng cụ kiểm tra khí độc ao nuôi như Test Kit để biết được mức độ tôm nhiễm độc. Nếu phát hiện khí độc có nồng độ cao, bà con cần xử lý khẩn cấp bằng cách tăng cường thông khí, sử dụng các loại vi sinh xử lý đáy và nước, giảm lượng thức ăn và hạn chế sử dụng hóa chất, kháng sinh.

Giải pháp khắc phục tình trạng ao nuôi tôm bị nhiễm khí độc

Trong quá trình nuôi tôm, việc duy trì môi trường ao nuôi ổn định là yếu tố then chốt để đảm bảo sức khỏe và năng suất cho tôm. Tuy nhiên, người nuôi thường phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có sự tích tụ chất thải và khí độc trong ao. Để khắc phục tình trạng này và tạo điều kiện thuận lợi cho tôm phát triển, người nuôi cần thực hiện các biện pháp chuyên môn sau:

• Điều chỉnh lượng thức ăn sao cho phù hợp với nhu cầu của tôm, nhằm tránh lãng phí và ngăn chặn tích tụ thức ăn ở đáy ao. Nếu phát hiện khí độc cao, nên giảm 30 – 40% lượng thức ăn trong ít nhất 3 ngày cho đến khi tình hình được cải thiện.
• Sử dụng xi phông để loại bỏ chất thải và khí độc từ đáy ao, đồng thời tăng cường tuần hoàn nước. Thay nước nhiều lần nếu có thể, ưu tiên vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để tránh gây sốc cho tôm do sự thay đổi đột ngột.
• Chạy quạt nước ở công suất tối đa để tăng cường oxy hòa tan trong ao, giúp ngăn ngừa sự hình thành và độc tính của khí độc. Mức oxy hòa tan tốt nhất là 80% bão hòa, hỗ trợ quá trình nitrat hóa hiệu quả.
• Theo dõi và kiểm tra thường xuyên các thông số môi trường như pH, nhiệt độ, oxy hòa tan, độ đục, độ mặn… để kịp thời điều chỉnh khi có sự thay đổi bất thường. Nhiệt độ lý tưởng cho nuôi tôm là từ 25 – 30°C, pH phù hợp cho quá trình nitrat hóa là từ 7,0 – 8,5.
• Sử dụng các sản phẩm sinh học hoặc hóa chất để xử lý khí độc, cải thiện chất lượng nước và nền đáy ao. Các sản phẩm này có thể khử khí độc, tăng cường vi sinh vật có lợi, ổn định pH, giảm độ đục và loại bỏ mùi hôi. Người nuôi nên lựa chọn sản phẩm phù hợp với điều kiện và tình trạng của ao nuôi, tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất và tham khảo ý kiến chuyên gia khi cần thiết.

Trong bài viết này, Aquaculture Vietnam đã giới thiệu cho bạn các loại khí độc thường gặp trong ao nuôi tôm, nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết của chúng, cũng như các biện pháp xử lý khí độc hiệu quả. Hy vọng bài viết này sẽ mang lại cho bạn những kiến thức và kinh nghiệm bổ ích, giúp bạn nuôi tôm hiệu quả và bền vững.

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các giải pháp, sản phẩm và công nghệ mới nhất trong ngành nuôi trồng thủy sản, bạn không nên bỏ lỡ triển lãm Aquaculture Vietnam 2024, sự kiện quốc tế chuyên ngành thủy sản tại Việt Nam. Triển lãm sẽ quy tụ hơn 100+ đơn vị trưng bày và hơn 4.000 khách tham quan từ 20 quốc gia và vùng lãnh thổ. Đây là cơ hội tuyệt vời để bạn gặp gỡ, giao lưu và hợp tác với các nhà cung cấp thiết bị, dịch vụ và chuyên gia hàng đầu trong ngành, cũng như cập nhật xu hướng và kiến thức mới nhất về nuôi trồng thủy sản.

Aquaculture Vietnam 2024 – Cánh cửa dẫn lối đến tương lai bền vững trong nuôi trồng thủy sản

Aquaculture Vietnam 2024 sẽ diễn ra từ ngày 9 đến 11 tháng 10 năm 2024, tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn, TP.HCM. Đến với Aquaculture Vietnam 2024, bạn sẽ được:

• Khám phá các giải pháp và công nghệ mới nhất, giúp bạn tối ưu hóa quá trình nuôi trồng thủy sản, giảm thiểu chi phí và tăng thêm lợi nhuận.
• Gặp gỡ và trao đổi với các đối tác tiềm năng, mở rộng mạng lưới kinh doanh và thúc đẩy hợp tác trong ngành tại chương trình Match & Meet – Nơi bạn có thể kết nối nhanh chóng và riêng tư với các đơn vị trưng bày và chuyên gia đầu ngành, và có thể đạt được “quyết định cuối cùng” ngay tại sự kiện.
• Cập nhật các xu hướng mới nhất của ngành thủy sản trong nước và quốc tế qua các hội thảo chuyên đề do các chuyên gia hàng đầu trình bày.
• Tham quan gian hàng của các nhà cung cấp, trải nghiệm trực tiếp các sản phẩm và dịch vụ mới nhất trong ngành thủy sản.
• Được hỗ trợ phương tiện di chuyển tham quan miễn phí dành cho các hộ chăn nuôi ở nhiều tỉnh thành tại Việt Nam và Campuchia. Bạn sẽ có cơ hội tham gia và hòa mình vào các trải nghiệm tại sự kiện.
• Kết nối với các nhà nhập khẩu tiềm năng từ khắp nơi trên thế giới, quảng bá sản phẩm và tìm kiếm cơ hội xuất khẩu.

Aquaculture Vietnam 2024 là sự kiện không thể bỏ qua cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư, và chuyên gia làm việc trong ngành thủy sản. Hãy đăng ký ngay hôm nay để có được vị trí trưng bày tốt nhất và cùng nhau đưa ngành thủy sản Việt Nam phát triển bền vững và vươn tầm quốc tế.

• Đăng ký trưng bày: https://www.aquafisheriesexpo.com/dat-gian-hang/

————————–

Box thông tin:

Để biết thêm thông tin chi tiết, Quý vị vui lòng liên hệ Ban tổ chức:

• Đặt Gian Hàng: Ms. Sophie Nguyen – [email protected]
• Hỗ Trợ Tham Quan: Ms. Phuong – [email protected]
• Hỗ Trợ Truyền Thông & Marketing: Ms. Anita Pham – [email protected]
• Tel: (+84) 28 3622 2588